De
tram is terug, ook in Parijs, inmiddels al enkele jaren. Op een
viertal plaatsen rijdt de tram, of wordt gewerkt aan verlengingen,
dan wel geheel nieuwe projecten. Scroll over deze pagina of klik
op de volgende lijnen annex projecten:
T1 Saint-Denis - Bobigny - Noisy-le-Sec; Klik
hier...
T2 La Défense - Issy Plaine (TVS); Klik
hier...
T3 Les boulevards des Maréchaux (TMS); Klik
hier...
TramTrain Bondy - Aulnay-sous-Bois; Klik
hier...
Kaart: (C) Light Rail Atlas, juli 2004
_______
tram bestaand
/ tram gepland /
_
_ _ idem na 2006
_______ TramTrain gepland /
_ _ _ idem na 2006 /
_____ bus
Behalve
de uitbouw met T3 en de andere aan T1, T2 en TramTrain verbonden
projecten staat er nog een geweldige expansie van de tram in Parijs
op het programma, ook wel aangeduid als de "Grand Tram",
een ringvormig stelsel van tramlijnen in de buitenwijken rond de
centrale stad met een lengte van maar liefst 77 kilometer (exclusief
TramTrain). Op de korte termijn zijn een groot aantal afzonderlijke
lijnen en verlengingen gepland, die tezamen een eerste fase vormen
van dit mega-tramproject.
Medio 2004 staan de volgende projecten vast:
Châtillon - Vélizy - Viroflay
Saint-Denis (Porte de Paris) - Epinay - Villetaneuse
Villejuif - Athis-Mons
Saint-Denis - Sarcelles
(C)
Light Rail Atlas/Rob van der Bijl, Nancy, 28
oktober 2002
Een deel van de genoemde project-corridors zal naar verwachting
gaan worden geëxploiteerd met geleide bussen, bijvoorbeeld
Saint-Denis - Sarcelles.
Al enige tijd hebben op een traject in het zuidoosten van de agglomeratie
testritten plaatsgevonden. Ook de geleide bus van Nancy (TVR) is
in Parijs getest.
Kort na opening van het project in Nancy (2002) is de geleide bus
in problemen geraakt. Er hebben ontsporingen plaatsgevonden, waarbij
gewonden zijn gevallen. Vervolgens is het systeem verschillende
keren stilgelegd. Als er in Parijs ondanks deze ervaringen toch
geleide bussen zullen worden ingezet, zijn deze naar verwachting
van het type Translohr. Dit type 'bus' bezit nagenoeg alle karakteristieken
van een tram (vaste 100% geleiding via rail, 100% bovenleiding).
In de Franse stad Clermont-Ferrand wordt in 2006 het eerste Translohr-systeem
in gebruik genomen. Zodra dan meer over de ervaringen bekend zijn,
komt Light Rail Atlas op deze nieuwe modaliteit terug. Wordt vervolgd...
.BLAUWE
KAMER, december 1993
In
vele landen worden nieuwe lijnen aangelegd. Frankrijk vormt in dit
verband een koploper. Steden worden opgewaardeerd en hun openbare
ruimte aanzienlijk verbeterd doordat op vitale plaatsen nieuwe tramlijnen
zijn gebouwd of ontworpen. Klik
hier om verder te lezen in dit artikel uit het tijdschrift Blauwe
Kamer...
T1 Saint-Denis
- Bobigny - Noisy-le-Sec
Na
een zeer langdurige planfase en ook een lange bouwtijd werd in 1992
eindelijk de eerste, geheel nieuwe tramlijn van Parijs geopend (T1).
De lijn loopt in het noordelijk deel van de agglomeratie en verbindt
Bobigny (een soort Bijlmer) met Saint-Denis, een historische kern,
omringd door nieuwbouw. De lijn zal de komende jaren op verschillende
manieren worden uitgebreid. Medio 2004 vervoert T1 85.000 reizigers
per dag.
T1 is volledig geïntegreerd in het OV-net van Parijs. De tangentiële
tramlijn biedt overstaprelaties met de radiaal lopende stadsmetrolijnen
(5, 7, 13) en regionale metrolijnen (RER B, D).
Het materieel van T1 is afgeleid van het type Grenoble.
De
infrastructuur is in de periode 2003-2004 geheel gerenoveerd (baan,
rails, haltes); het oorspronkelijke ontwerp is echter gehandhaafd.
December 2003 is T1 over 2,9 km. in oostelijke richting verlengd
naar Noisy-le-Sec (centrum, RER E). Een doortrekking is in planning,
over meer dan 5 km. in de richting van Montreuil en Théophile
Sueur. Op het traject door Noisy wordt nog gestudeerd.
Eind 2008 zal T1 in westelijke richting zijn verlengd over 4,8 km
vanaf het huidige eindpunt in Saint-Denis, via Asnières naar
Gennevilliers/AGIII. Het is de verwachting dat de uitgebouwde T1
meer dan 100.000 passagiers per dag gaat vervoeren.
[terug]
T2 La
Défense - Issy Plaine (TVS)
Foto:
(C) Light
Rail Atlas, Rob van der Bijl
Parijs, Eindpunt T2, Issy Plaine, 16 juli 2004
In
1996 is in het zuiden van Parijs een nieuwe tramlijn geopend in
het dal van de Seine (T2). De lijn begint in het station van La
Défense en loopt over het tracé van een oude stadsspoorweg
naar Issy, het zuidwestelijk puntje van Parijs-stad. T2 is volledig
geïntegreerd in het OV-net van Parijs; er zijn onder andere
overstaprelaties met RER A, C en stadsmetrolijn 1.
Het succes van T2 is enorm. Aanvankelijk was de lijn berekend op
25.000 passagiers per dag. Medio 2004 maken echter al 70.000 reizigers
per dag van T2 gebruik. De tangentieel lopende T2 betekent een sterke
verbetering van het overwegend radiaal georiënteerde OV-net
van Parijs. Volgens de huidige planning zal het aantal passagiers
oplopen tot 100.000 per dag.
De oorspronkelijke trams van het type Grenoble zijn in de periode
2003/2004 verhuisd naar T1 om plaats te maken voor Citadis-trams
van Alstom met een grotere capaciteit. Vanaf 2005 rijden deze trams
in geschakelde sets om aan de voortdurende reizigerstoename het
hoofd te bieden.
Het
oude materieel van T2; het type Grenoble, nu ingezet op T1
Foto: (C) Light Rail Atlas/Herman R. Silbiger, Parijs 18 oktober
1999
In
april 2003 is definitief besloten dat T2 in 2008/2009 zal zijn verlengd
via een straattracé naar Pont de Bezons, ten noordwesten
van La Défense. Deze verlenging bedraagt 4,2 km. en verbindt
de tussenliggende wijken annex stadsdelen van Puteaux, Courbevoie,
La Garenne-Colombes, Colombes en Nanterre. De haltes liggen gemiddeld
500 meter van elkaar, hetgeen de huidige hoge gemiddelde snelheid
ook in de toekomst garandeert.
Een ander project voorziet in een aftakking ter hoogte van Saint-Cloud
naar de overkant van de Seine, naar een nieuwe wijk op het voormalige
fabrieksterrein van Renault. Deze 4 km. lange zijlijn van T2 (Saint-Cloud
- Boulogne - Meudon) biedt een overstap op stadsmetrolijn 9. Naar
verwachting zullen 30.000 passagiers per dag van de tram gebruik
gaan maken.
Lijn T2 zal niet Via de Petit Ceinture verder langs/in de stad worden
gevoerd, maar via een korte verlenging vanaf Issy een overstappunt
krijgen bij Porte de Versailles op een nieuwe lijn T3 langs de 'Boulevards
des Maréchaux', een serie boulevards, alle vernoemd naar
maarschalken, parallel aan de Petit Ceinture die iets noordelijker
loopt. In 2004 waren de werkzaamheden aan T3 volop aan de gang.
Wordt vervolgd...
[terug]
T3 Les
boulevards des Maréchaux (TMS)
Werk
aan T3 ter hoogte van Porte de Versailles
Foto: (C) Light
Rail Atlas/Rob van der Bijl,
Parijs, 15 juli 2004
In
2006 zal aan de zuidkant van Parijs-stad een nieuwe tramlijn (T3)
in gebruik worden genomen langs de 'Boulevards des Maréchaux',
een serie boulevards, alle vernoemd naar maarschalken. In 2004 waren
de werkzaamheden aan T3 volop aan de gang.
T3 wordt aanvankelijk 7,9 km. lang, en verbindt Pont du Garigliano
in het XVe Arr. met Porte d'Ivry in het XIIIe. Naar verwachting
gaan 100.000 passagiers per dag van deze tram gebruik maken. De
lijn gaat de huidige, zeer drukke ringbuslijn PC1 vervangen en zal
overstap gaan bieden op stadsmetrolijnen 4, 7, 8, 12 en 13, alsmede
RER B en C. Ook is een overstap voorzien op de (verlengde) T2. De
exploitatie van T3 en T2 blijft echter gescheiden. De Alstom-trams
van T3 zijn namelijk breder dan die van T2.
In 2007 is een verlenging voorzien vanaf Porte d'Ivry naar het oostelijker
gelegen Porte de Charenton.
[terug]
TramTrain Bondy
- Aulnay-sous-Bois
TramTrain
is definitief in Frankrijk in ontwikkeling genomen. Het eerste,
geheel eigen project is in Parijs, op de lijn Aulnay-Bondy.
Foto's: (C) Light
Rail Atlas/Rob van der Bijl,
Parijs, 12 juni 2003
In
de agglomeratie van Parijs zijn in 2004 de werkzaamheden gestart
voor de 'vertramming' van de lokaalspoorlijn tussen Bondy en Aulnay-sous-Bois,
in het noordoosten van de Parijse regio, alwaar de oude grijze treintjes
dus zullen verdwijnen. De lijn wordt geëxploiteerd door de
SNCF. Opening is voorzien in 2006. De TramTrain-lijn vormt aldus
een vernieuwde kortsluiting tussen RER-lijnen B en E.
Via straattrajecten zijn twee verlengingen geprojecteerd, respectievelijk
naar Montfermeil in het oosten en Parinor, inclusief de beruchte
wijk la Rose des Vents, in het noorden. Tevens is een verlenging
op (of langs?) het bestaande spoor naar Noisy-le-Sec geprojecteerd.
Deze laatste verlenging zou (eventueel) een werkelijke integratie
met heavy rail-treinen betekenen.
Dit
TramTrain-project vormt een pilot voor Parijs (maar ook voor elders
in Frankrijk). De SNCF heeft reeds enkele jaren geleden een programma
van eisen opgesteld voor de Franse versie van de tram-trein à
la Karlsruhe en Saarbrücken. Met dit programma wordt in ieder
geval al gewerkt in Parijs, maar ook in Mulhouse, waar eveneens
een TramTrain-project in gang gezet is.
Eind januari 2001 heeft de SNCF een optie genomen op 64 twee-systeemvoertuigen
(TramTrain) en zijn meteem 15 exemplaren besteld voor Parijs. Deze
Franse 'Stadtbahnwagen' of 'LRVs' zijn geschikt voor het hoofdspoor,
maar kunnen ook op tram/straatrajecten rijden. De Franse duo-tram
heeft een capaciteit van 200-250 rezigers waarvan 40% met zitplaats.
De vloerhoogte bedraagt 400 mm. Dit materieel wordt in 2005 door
Siemens geleverd aan Parijs.
In 2002 heeft de SNCF Via-GTI gekocht: de eerste private instelling
en nog steeds de grootste partij op het Franse veld van lokaal openbaar
vervoer (aandeel 29%). Transdev (16%) en CGEA (12%) zijn twee grote
concurrenten. Deze aankoop en de ontwikkeling c.q. aanschaf van
duo trams maken van de nationale spoorwegen een geduchte concurrent
op de lokale OV-markten.
Overigens wordt er in Parijs al jaren geijverd door een lokale OV-lobby
voor het exploiteren van de Petit Ceinture, de nagenoeg niet gebruikte
ringspoorlijn van Parijs, met TramTrain conform het model Saarbrücken.
[terug]