SPECIALE AANDACHT VOOR...
door Jaap Modder

...tram en kunst in Nice (Frankrijk), maart 2008

De nieuwe tram is meer dan openbaar vervoer. De tram is ook onderdeel van 'grandeur', van een stedelijke openluchtmuseum voor kunst.

Foto: (C) Light Rail Atlas/Rob van der Bijl, Nice, 1 februari 2008

Het rijke roomse leven. De paus die de mis opdraagt in de Sint Pieter. En de Fransen natuurlijk met hun hang naar de grootsheid van de republiek. Maar Grandeur is ook een dansende paradijsvogel. Grandeur daalt nu neer op een middelgrote, van oorsprong protestantse "doe maar gewoon, dan doe je gek genoeg" stad. Van de burgemeester mag het. Sterker nog, Pauline Krikke vindt het geweldig. Af en toe mag de stad wel eens boven zichzelf uitstijgen. In Nijmegen is het al niet anders. Het kan geen toeval zijn, maar Nijmegen organiseert dit jaar een manifestatie 'De Luxe van Nijmegen'. Weg met de neerslachtigheid, genieten van het leven, genieten van de kunst ! Het lijkt erop dat we ons opmaken voor wat meer cultuur. Zou niet gek zijn. In een internationaliserende wereld wordt cultuur een belangrijke vestigingsplaatsfactor. Ook bezoekers laten zich sterk leiden door het cultuuraanbod.
Grandeur, de Sonsbeek tentoonstelling 2008 onder artistieke leiding van Anna Tilroe. Misschien wel het meest spectaculaire daarvan is dat tijdens dit "event" de kunst door de stad gedragen wordt. Kunst en stad komen bij elkaar. Meer daarover elders in dit nummer.

Ik ga met u naar Nice. Daar zag ik een fantastische variant op Sonsbeek 2008. In Nice is het de tram die de passagiers door een tentoonstelling rijdt. Het museum is de stad zelf. Het is 8.7 kilometer lang en bevat vijftien kunstwerken. Op het prachtige Place Masséna staan zeven palen met daarop zeven denkende figuren die voortdurend van kleur veranderen. Elders in de stad kruist de tram een spoorlijn en een weg, hoog boven de straat. Ze zijn voorzien van een strakke lichtlijn. Maar het topstuk in dit openluchtmuseum aan de Middellandse Zee is het kunstwerk van de Parijzenaar Yann Kersalé die de grote winkelstraat, de Avenue Jean Médecin, heeft voorzien van een groot aantal flinterdunne lichtlijnen die de stad, als het donker is, voorzien van een blauwe hemel. Ze hangen hoog boven de straat. "Une voûte de calme bleu dans la hauteur, en opposition à la densité des trafics au sol". Inderdaad, het geeft rust, dat kalme blauwe hemelgewelf boven de straat.

Met dit project 'L'art dans la ville' stijgt Nice boven zichzelf uit. Een stad die trots is op zijn cultuur en stedelijkheid. Voor de bezoekers, vier miljoen per jaar, levert het een beeld op van een zelfverzekerde stad die aan haar toekomst bouwt. Een goed gevoel ! Ja die tram, die rijdt er pas drie maanden. Lang weggeweest. In 1953 verdween hij uit het stadsbeeld. Maar in de negentiger jaren bedacht het stadsbestuur dat de enorme congestie van het autoverkeer alleen maar minder stedelijke kwaliteit zou gaan opleveren. En zo kwam de tram weer terug. Het is een daverend succes. Inmiddels maken 60.000 mensen dagelijks gebruik van de tram. Na deze eerste lijn wordt het net in de komende jaren regionaal uitgerold. Vijf en dertig kilometer tram staat nog op stapel. En de operatie tram heeft niet alleen een stad als museum opgeleverd. De hele openbare ruimte heeft tegelijkertijd een enorme opknapbeurt gekregen. Nice heeft weer grandeur. Met de stad, de kunst en de tram.

Jaap Modder
voorzitter Stadsregio Arnhem Nijmegen
voorzitter Stichting Sonsbeek Internationaal

Maart 2008

 

 

Mail LRA voor vragen en commentaar.